کد مطلب:276343 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:106
ختم علوم به آن حضرت
در حدیث كمیل كه در دارالسلام روایت شده امیر المؤمنین علی علیه السلام فرمود: «یا كُمَیْلُ! ما مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ وَأَنَا أَفْتَحُهُ، وَما مِنْ شَیْ ءٍ إِلاَّ وَالقائِمُ یَخْتِمُهُ»؛ [1] ای كمیل! هیچ علمی نیست مگر
[ صفحه 159]
این كه من افتتاح كننده آنم و هیچ چیزی نیست مگر این كه قائم آن را به پایان می رساند و خاتمه می دهد.
می گویم: منظور از «چیزی»، در این روایت یا علم است به قرینه اوّل حدیث و یا تمام كمالات واخلاق نیك و علوم و معارف حقّه است كه سایر امامان علیهم السلام بعضی از آن ها را به مقتضای صلاح زمان خودشان آشكار كرده اند. ولی حضرت قائم - عجّل اللَّه فرجه الشریف - همه آن ها را آشكار می كند. پس همه فضائل و... با ظهورش آشكار می گردد.
و مؤیّد این مطلب روایتی است كه شیخ صدوق از ابوعبد اللَّه صادق علیه السلام از پدرانش - صلوات اللَّه علیهم - نقل كرده كه: پیغمبر اكرم صلی الله علیه وآله فرمود: خداوند - عزّوجلّ - از روزها جمعه را، و از ماه ها ماه رمضان، و از شب ها شب قدر را برگزید و مرا از تمام پیغمبران برگزید و علی را برگزیده از من ساخت. و او را بر تمام اوصیا برتری بخشید و از علی حسن و حسین را اختیار فرمود و از حسین اوصیای از فرزندانش را كه از قرآن، تحریف غلوّ كنندگان و زیاد كردن باطل جویان و تأویلات گمراه كنندگان را دور می سازند، نهمین آنان قائمشان می باشد و اوست ظاهر آن ها و اوست باطن آن ها.
و در كافی ضمن حدیث راهبی كه به دست مولای ما حضرت كاظم علیه السلام مسلمان شد آمده: سپس راهب گفت: مرا خبر ده از هشت حرفی [2] كه نازل شده و چهار عدد از آن ها در زمین آشكار گردیده و چهار تای دیگر در فضا مانده، این چهاری كه در فضا مانده است برای چه كسی نازل می شود و چه كسی آن ها را تفسیر می نماید؟
فرمود: او قائم ماست، پس خداوند آن ها را بر او نازل می فرماید، و او آن ها را تفسیر می كند، و بر او نازل می شود چیزهایی كه بر صدّیقین و فرستادگان و هدایت شدگان نازل نشده باشد. [3] .
[ صفحه 160]
و در بحث كشف علوم مطالبی كه دلالت بر این معنی می كند خواهد آمد، ان شاء اللَّه تعالی.
[ صفحه 159]
این كه من افتتاح كننده آنم و هیچ چیزی نیست مگر این كه قائم آن را به پایان می رساند و خاتمه می دهد.
می گویم: منظور از «چیزی»، در این روایت یا علم است به قرینه اوّل حدیث و یا تمام كمالات واخلاق نیك و علوم و معارف حقّه است كه سایر امامان علیهم السلام بعضی از آن ها را به مقتضای صلاح زمان خودشان آشكار كرده اند. ولی حضرت قائم - عجّل اللَّه فرجه الشریف - همه آن ها را آشكار می كند. پس همه فضائل و... با ظهورش آشكار می گردد.
و مؤیّد این مطلب روایتی است كه شیخ صدوق از ابوعبد اللَّه صادق علیه السلام از پدرانش - صلوات اللَّه علیهم - نقل كرده كه: پیغمبر اكرم صلی الله علیه وآله فرمود: خداوند - عزّوجلّ - از روزها جمعه را، و از ماه ها ماه رمضان، و از شب ها شب قدر را برگزید و مرا از تمام پیغمبران برگزید و علی را برگزیده از من ساخت. و او را بر تمام اوصیا برتری بخشید و از علی حسن و حسین را اختیار فرمود و از حسین اوصیای از فرزندانش را كه از قرآن، تحریف غلوّ كنندگان و زیاد كردن باطل جویان و تأویلات گمراه كنندگان را دور می سازند، نهمین آنان قائمشان می باشد و اوست ظاهر آن ها و اوست باطن آن ها.
و در كافی ضمن حدیث راهبی كه به دست مولای ما حضرت كاظم علیه السلام مسلمان شد آمده: سپس راهب گفت: مرا خبر ده از هشت حرفی [2] كه نازل شده و چهار عدد از آن ها در زمین آشكار گردیده و چهار تای دیگر در فضا مانده، این چهاری كه در فضا مانده است برای چه كسی نازل می شود و چه كسی آن ها را تفسیر می نماید؟
فرمود: او قائم ماست، پس خداوند آن ها را بر او نازل می فرماید، و او آن ها را تفسیر می كند، و بر او نازل می شود چیزهایی كه بر صدّیقین و فرستادگان و هدایت شدگان نازل نشده باشد. [3] .
[ صفحه 160]
و در بحث كشف علوم مطالبی كه دلالت بر این معنی می كند خواهد آمد، ان شاء اللَّه تعالی.
[1] بحار الانوار: 269:77؛ عبارت چنين است: «ما من علم إلاّ وأنا أفتحه، وما من سرّ إلاّ والقائم يختمه»البتّه توجيه و بيان مرحوم مؤلّف بر اين فرض نيز صادق است. (مترجم).
[2] حرف - در اينجا - به معني جمله است، چنانكه درباره فصول اذان واقامه نيز از ائمه عليهم السلام تفسير به حروف شده كه (سي و چهار حرف گفته اند) و حروف چهارگانه اي كه در اين حديث - به روايت كافي - بيان شده، چنين است: اوّل: لا إله إلاّ اللَّه وحده لا شريك له باقياً. دوم: محمّد رسول اللَّه مخلصاً. سوم: نحن أهل البيت. چهارم: شيعتنا منّا ونحن من رسول اللَّه ورسول اللَّه من اللَّه بسبب. (محمد الموسوي).
[3] كافي: 483:1.